Diefstal

Diefstal komt in vele vormen voor. Allereerst zijn er de zogenoemde ‘eenvoudige’ diefstallen. Er wordt dan alleen iets weggenomen (gestolen) zonder dat er geweld bij wordt gebruikt. Dit is strafbaar gesteld in artikel 310 van het Wetboek van Strafrecht:

“Hij die enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort wegneemt, met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, wordt, als schuldig aan diefstal, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie.”

Enkele voorbeelden van eenvoudige diefstal zijn:

• Winkeldiefstal
• Zakkenrollerij
• Fietsendiefstal

Diefstal is een van de meest voorkomende strafbare feiten. De hoogte en aard van de straf die kan worden gevorderd door het OM en opgelegd kan worden door de strafrechter is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Daarbij wordt rekening gehouden met het type diefstal (eenvoudig of gekwalificeerd), de omvang van de diefstal, de dader en diens eventuele eerdere vergrijpen (waaronder het hebben van een strafblad).

Voor een eenvoudige diefstal kan een maximale straf worden opgelegd van 4 jaar gevangenisstraf of een geldboete van maximaal € 20.000.
Strafrechters hanteren hun eigen oriëntatiepunten bij het bepalen van de straf: de zogeheten LOVS-oriëntatiepunten. De straf die een rechter kan opleggen wanneer het feit bewezen wordt, is afhankelijk van veel verschillende factoren. De rechter kijkt altijd naar de feiten en omstandigheden waaronder het feit is begaan, welke straffen er in soortgelijke gevallen zijn opgelegd en uiteraard welke persoonlijke omstandigheden er bij de verdachte spelen. De vraag welke straf in uw eigen strafzaak kan worden opgelegd is dan ook niet makkelijk te beantwoorden, maar uw advocaat kan na een informerend gesprek vaak wel een inschatting voor u maken. Vaak zien we dat bijvoorbeeld winkeldiefstallen worden bestraft met een taakstraf en/of een boete. Wanneer er sprake is van eerdere veroordelingen en georganiseerde winkeldiefstal valt de straf vaak wat hoger uit (zie hieronder).

Bij het bepalen van een straf zijn de volgende factoren van belang:

• waarde van de gestolen goederen
• of teruggave van gestolen goederen mogelijk is
• of verdachte de schade kan vergoeden
• samenwerkingsverband met andere verdachte(n)
• professionaliteit (geprepareerde tas/kleding)
• strooptocht
• eerdere veroordeling voor diefstal of iets soortgelijks

Naast de eenvoudige diefstal kent de wet ook zogenoemde ‘gekwalificeerde diefstallen’. Er wordt iets weggenomen (=gestolen), maar een gekwalificeerde diefstal wordt zwaarder bestraft omdat er sprake is van een omstandigheid of omstandigheden die de diefstal ernstiger maken. Bijvoorbeeld omdat er wordt ingebroken, omdat de diefstal ’s nachts plaatsvindt of omdat er twee of meer daders zijn die de diefstal samen plegen.

De gekwalificeerde diefstal is strafbaar gesteld in artikel 311 WvSr:

“Met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vierde categorie wordt gestraft:
1°. diefstal van vee uit de weide;
2°. diefstal bij gelegenheid van brand, ontploffing, watersnood, schipbreuk, stranding, spoorwegongeval, oproer, muiterij of oorlogsnood;
3°. diefstal gedurende de voor de nachtrust bestemde tijd, in een woning of op een besloten erf waarop een woning staat, door iemand die zich aldaar buiten weten of tegen de wil van de rechthebbende bevindt;
4°. diefstal door twee of meer verenigde personen;
5°. diefstal waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft of het weg te nemen goed onder zijn bereik heeft gebracht door middel van braak, verbreking of inklimming, van valse sleutels, van een valse order of een vals kostuum;
6°. diefstal met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken.
2. Indien de onder 3° omschreven diefstal vergezeld gaat van een der in onder 4° en 5° vermelde omstandigheden, wordt gevangenisstraf van ten hoogste negen jaren of geldboete van de vijfde categorie opgelegd.”

Niet alle hierboven genoemde gekwalificeerde diefstallen komen even vaak voor. De meest voorkomende diefstal is de diefstal met braak, oftewel:

• inbraak in een bedrijf (bedrijfsinbraak)
• inbraak in een woning (woninginbraak)

Aangezien van de gekwalificeerde diefstal het delict inbraak het meest voorkomt, zal daarop hieronder verder worden ingegaan. Gekwalificeerde diefstallen zijn diefstallen waarbij verzwarende omstandigheden gelden. De geëiste en/of opgelegde gevangenisstraf kan in deze situaties oplopen tot maximaal 9 jaar. Als geweld bij diefstal wordt gebruikt kan dit zelfs 12 jaar zijn en leidt dit geweld tot letsel of heeft het de dood tot gevolg gehad, kan de geëiste en opgelegde gevangenisstraf oplopen tot 15 jaar. Boetes bij gekwalificeerde diefstallen kunnen oplopen tot maximaal € 75.000. Maar ook hiervoor geldt dat in de praktijk de straffen lager uitvallen dan de wet voorschrijft.

De hoogte en aard van de straf die voor een inbraak kan worden geëist door het OM en opgelegd kan worden door de strafrechter is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Strafrechters hanteren hun eigen oriëntatiepunten bij het bepalen van de straf: de zogeheten LOVS-oriëntatiepunten.

Bij het bepalen van een straf zijn onder andere de volgende factoren van belang:

• slachtoffers aanwezig/confrontatie
• omvang schade
• kwetsbare situaties (bijv. bij insluiping in een ziekenhuis of bejaardencentrum e.d.)
• twee of meer daders (samenwerkingsverband)
• eerdere veroordeling(en) voor soortgelijk strafbaar feit

Verdachten van een inbraak worden vaak of direct (of na een korte zoektocht) aangehouden nadat de politie ter plaatse komt een of meer verdachten aanhoudt. Soms is sprake van een lopend strafrechtelijk onderzoek dat werd ingesteld na de inbraak, waarbij de officier van justitie uiteindelijk opdracht geeft om de verdachte(n) aan te houden. De politie heeft dan vaak al allerlei bewijs verzameld, zoals vingerafdrukken, DNA-sporen, schoenafdrukken, inbraaksporen en eventueel getapte telefoongesprekken of tips naar aanleiding van een uitzending in Opsporing Gezocht.

U doet er verstandig aan om nog vóór uw eerste verhoor met uw advocaat te bespreken wat de stand van zaken is en welke mogelijkheden er zijn voor de verdediging. U kunt contact (laten) opnemen met ons kantoor voor het maken van een afspraak. Ook wanneer u nog niet bent aangehouden maar dit mogelijk wel nog kan gaan gebeuren kunt u vast contact opnemen voor een vrijblijvend gesprek.

Tenslotte kent het Wetboek van Strafrecht ook nog diefstal met geweld. Deze variant van gekwalificeerde diefstal is strafbaar gesteld in artikel 312 WvSr en wordt het zwaarst bestraft:

“Met gevangenisstraf van ten hoogste negen jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft diefstal, voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld of bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heter daad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren.
2. Gevangenisstraf van ten hoogste twaalf jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt opgelegd:
1°. indien het feit wordt gepleegd hetzij gedurende de voor de nachtrust bestemde tijd in een woning of op een besloten erf waarop een woning staat; hetzij op de openbare weg; hetzij in een spoortrein die in beweging is;
2°. indien het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen;
3°. indien de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak of inklimming, van valse sleutels, van een valse order of een vals kostuum;
4°. indien het feit zwaar lichamelijk letsel ten gevolge heeft;
5°. indien het feit wordt gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken.
3.Gevangenisstraf van ten hoogste vijftien jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt opgelegd, indien het feit de dood ten gevolge heeft”

Niet alle hierboven genoemde gekwalificeerde diefstallen komen even vaak voor. De meest voorkomende diefstal met geweld zijn:

• Straatroof
• Woningoverval
• Overval op bedrijf
• Diefstal bij rampen zoals brand, explosie, watersnood, schipbreuk, spoorwegongeval, oproer, muiterij of oorlogsnood (plunderen)

Als bij de diefstal met geweld zwaar lichamelijk letsel wordt veroorzaakt, er zeer fors geweld wordt toegepast of wapens worden gebruikt, geldt dit als een extra verzwarende omstandigheid.

De hoogte en aard van de straf die voor een diefstal met geweld kan worden geëist door het OM en opgelegd kan worden door de strafrechter is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Strafrechters hanteren hun eigen oriëntatiepunten bij het bepalen van de straf: de zogeheten LOVS-oriëntatiepunten.

Bij het bepalen van een straf zijn onder andere de volgende factoren van belang:

• een enkele ruk/duw zonder noemenswaardig letsel
• omvang schade
• omvang letsel
• kwetsbare slachtoffers (bejaarden, mindervaliden, geestelijk gehandicapten)
• twee of meer daders (samenwerkingsverband)
• soort wapen
• professionele werkwijze van verdachte(n)
• eerdere veroordeling(en) voor soortgelijk strafbaar feit

Verdachten van een straatroof, overval of ander soort diefstal met geweld worden vaak of direct (na een korte zoektocht) aangehouden nadat de politie ter plaatse komt of naar aanleiding van een lopend strafrechtelijk onderzoek dat werd ingesteld na het misdrijf. De officier van justitie geeft dan uiteindelijk opdracht om de verdachte(n) aan te houden. De politie heeft dan vaak al allerlei bewijs verzameld, zoals bijvoorbeeld vingerafdrukken, DNA-sporen, schoenafdrukken, inbraaksporen en eventueel getapte telefoongesprekken of tips naar aanleiding van een uitzending in Opsporing Gezocht.

U doet er verstandig aan om nog vóór uw eerste verhoor met uw advocaat te bespreken wat de stand van zaken is en welke mogelijkheden er zijn voor de verdediging. U kunt contact (laten) opnemen met ons kantoor voor het maken van een afspraak. Ook wanneer u nog niet bent aangehouden maar dit mogelijk wel nog kan gaan gebeuren kunt u vast contact opnemen voor een vrijblijvend gesprek.

Heling is het opzettelijk kopen, voorhanden hebben of overdragen van een goed terwijl men weet dat het goed afkomstig is van een misdrijf dat door een ander is gepleegd.

Heling is strafbaar gesteld in art. 416 Wetboek van Strafrecht:

“Als schuldig aan opzetheling wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie:
a. hij die een goed verwerft, voorhanden heeft of overdraagt, dan wel een persoonlijk recht op of een zakelijk recht ten aanzien van een goed vestigt of overdraagt, terwijl hij ten tijde van de verwerving of het voorhanden krijgen van het goed dan wel het vestigen van het recht wist dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
b. hij die opzettelijk uit winstbejag een door misdrijf verkregen goed voorhanden heeft of overdraagt, dan wel een persoonlijk recht op of zakelijk recht ten aanzien van een door misdrijf verkregen goed overdraagt.
2. Met dezelfde straf wordt gestraft hij die opzettelijk uit de opbrengst van enig door misdrijf verkregen goed voordeel trekt.”

De rechter kijkt in geval van een veroordeling voor heling naar allerlei factoren, zoals bijvoorbeeld de omstandigheden waaronder het feit begaan is, de persoon van de verdachte, wat de maximale straf is en wat rechters hebben geoordeeld in vergelijkbare zaken.

In de meeste gevallen wordt een geldboete of werkstraf opgelegd, maar de rechter kan ook een (voorwaardelijke) gevangenisstraf opleggen. De hoogte van een straf is ook afhankelijk van het soort heling (schuldheling, opzetheling, gewoonteheling) en bijvoorbeeld de waarde van het goed/de goederen.

Bent u aangehouden voor heling, of heeft u een uitnodiging voor verhoor op het politiebureau, een OM-zitting of dagvaarding ontvangen? Dan is het belangrijk dat u goed geïnformeerd bent over uw rechten en dat u weet of het verstandig is om een verklaring af te leggen. U kunt contact opnemen met Van Gessel Advocaten voor een vrijblijvend gesprek, waarin uw zaak wordt besproken en u van gedegen advies wordt voorzien. Mocht u verder vervolgd worden dan staan wij u uiteraard bij tijdens het verdere strafproces (ook pro deo).